Συνέντευξη με τη συγγραφέα Πηνελόπη Κουρτζή

Η συγγραφέας Πηνελόπη Κουρτζή παραχώρησε συνέντευξη στους Booklovers και την Αλεξοπούλου Βασιλική για το νέο της μυθιστόρημα "Η ερωμένη των φάρων", που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός. Πρόκειται για ένα καθηλωτικό μυθιστόρημα με ρέουσα πλοκή που σε κρατά σε αγωνία και εγρήγορση καθόλη τη διάρκεια της ανάγνωσης. Η ηρωίδα του βιβλίου, η Νατάσα, μας παρασύρει σε ένα οδοιπορικό ανά την Ελλάδα όπου μαθαίνουμε την ιστορία υπαρκτών έως και σήμερα φάρων. Η συγγραφέας πλέκει την πραγματικότητα με την μυθοπλασία τόσο περίτεχνα που δημιουργείται η εντύπωση πως όλα τα γεγονότα είναι αληθινά... Σας προσκαλώ, λοιπόν, να γνωρίσουμε παρέα τη συγγραφέα και την "Ερωμένη των Φάρων".

 Αγαπητή κυρία Κουρτζή, αρχικά νιώθω την ανάγκη να σας ευχαριστήσω για την προθυμία σας να απαντήσετε στις ερωτήσεις μου και για το ταξίδι που μας προσφέρατε μέσα από τις σελίδες του νέου μυθιστορήματός σας “Η ερωμένη των φάρων”. Τι σας παρακίνησε να γράψετε το συγκεκριμένο μυθιστόρημα; Πρόκειται για μία αφήγηση που ακούσατε και σας έδωσε έμπνευση; Είναι αληθινό μέρος της ιστορίας;

Καταρχάς και εγώ ευχαριστώ πολύ για την φιλοξενία! Το συγκεκριμένο βιβλίο, ένα ιδιαίτερης βαρύτητας βιβλίο για μένα, είναι μια ιστορία που υπήρχε χρόνια στο μυαλό μου, ίσως και πριν γράψω το πρώτo μου βιβλίο. Καθώς όμως το θέμα ήταν πολύπλευρο και η έρευνα μεγάλη, μου πήρε χρόνια μέχρι να φτάσω στο σημείο που να νιώθω ότι μπορώ να το αποτυπώσω. Και όπως γράφω στην αρχή του βιβλίου, πράγμα περίεργο, την ιστορία μου την διηγήθηκε η ίδια η ηρωίδα σε ένα φάρο στο Ιόνιο, σαν να μου μίλαγε πραγματικά.

Η κεντρική ηρωίδα, η Νατάσα, αποκαλείται από τους περισσότερους “πόρνη των φάρων”. Το συγκεκριμένο όνομα την στιγμάτισε ή την ώθησε να εξελιχθεί ως άνθρωπος;

Θα μπορούσα να πω και τα δυο.. Από την μια την προσδιόρισε για μεγάλο χρονικό διάστημα και κάποια στιγμή το πίστεψε μέχρι και η ίδια, από την άλλη λειτούργησε και σαν φάρος που της έδειχνε ποια είναι η ψυχολογική της στρέβλωση και από τι ήθελε να ξεφύγει. Πλέον η ίδια η Νατάσα, που ποτέ δεν υπήρξε η πόρνη των φάρων, όχι τουλάχιστον με την έννοια που μας έρχεται πρώτη στο μυαλό, αυτόν τον χαρακτηρισμό τον βλέπει με ρομαντική και νοσταλγική ματιά.

Οι φάροι στο μυθιστόρημά σας κατέχουν εξέχουσα θέση... Άλλοτε είναι μεγάλοι, άλλοτε μικροί, ενίοτε στρογγυλοί ή πολυγωνικοί... Γίνονται σύμβολα στο έργο σας; Όλοι οι φάροι που επισκέφτηκε η Νατάσα είναι υπαρκτοί;

Όλοι μα όλοι οι φάροι τους οποίους κατέλυσε η Νατάσα είναι υπαρκτοί και μπορεί κανείς να τους επισκεφτεί και να διαβάσει την ιστορία τους. Και άλλοι τόσοι βεβαίως, εκατοντάδες που για οικονομία χώρου δεν συμπεριέλαβε η Νατάσα στην ιστορία της. Σύμβολα ένας προς έναν και ένα σύμβολο όλοι μαζί. Άλλωστε ο θρύλος της Ερωμένης των Φάρων είναι μια απόλυτη αλληγορία γύρω από το σύμβολο του φάρου και το φαρικό σύστημα μέσα στην απέραντη θάλασσα εμπειριών του ανθρώπου!

Η ηρωίδα αντιστέκεται σε ένα παρελθόν που την στοιχειώνει και την καταρρακώνει... Πόσο δύσκολο είναι να αποδεχτεί κανείς το παρελθόν του και να προχωρήσει;

Κάποιες φορές είναι πολύ πολύ δύσκολο. Λέει κάποια στιγμή η Νατάσα πως «γιάνει η καρδιά και μπορεί να κάνει νέα αρχή, μα δεν γιάνει το μυαλό να προχωρήσει». Και είναι έτσι. Οι περισσότεροι περιμένουμε να κλείσει μια πληγή του παρελθόντος τελείως για να τολμήσουμε να κάνουμε ένα βήμα μπρος, μόνο που ξεχνάμε πως οι πληγές δεν είναι απαραίτητο να κλείσουν, αρκεί να επουλωθούν λίγο αφήνοντας μια πύλη που ναι μεν θα την βλέπουμε, αλλά δεν θα είναι αρκετή για να μας σταματήσει στην πορεία μας. Και το θέμα και το στοίχημα είναι αυτό ακριβώς. Να αγκαλιάσουμε το παρελθόν και να το πάρουμε βόλτα μαζί μας στο μέλλον. Όχι το αντίθετο. Να επιτρέψουμε δηλαδή στο παρελθόν να πάρει το μέλλον μας στην δική του βόλτα. 

 

Στο έργο σας μεγάλη εντύπωση μου προξένησε το γεγονός πως η ηρωίδα γίνεται φίλη με τον πρωταγωνιστή ενός άλλου βιβλίου, τον Μιχαήλ Μπόκαρη από το βιβλίο “Νυχτερινή Αφροδίτη” της συγγραφέα Δήμητρας Ιωάννου. Τελικά είναι εφικτό δύο ξεχωριστά βιβλία να “συνομιλούν” και οι ήρωές τους να συνάπτουν φιλικούς δεσμούς;

Όπως είδατε όχι απλά είναι εφικτό αλλά ίσως και αναμενόμενο! Οι χαρακτήρες των βιβλίων είναι ολοζώντανοι μέχρι την τελευταία τους ρανίδα. Και αν και υπάρχουν χρονικά, φυσικά και μπορούν να γνωρίζονται, να συνδέονται, να μπλέκονται οι ιστορίες τους και οι μοίρες τους. Φανταστείτε ένα ολόκληρο κόσμο στον οποίο κατοικούν όλοι οι αγαπημένοι μας ήρωες. Και ξαφνικά, όπως συμβαίνει και στην ζωή με όλους εμάς, η μοίρα τους φέρνει δίπλα. Είναι τυχαίο; Είναι προκαθορισμένο; Κανείς δεν ξέρει. Αυτό που ξέρω να σας πω και είμαι σίγουρη πως το ασπάζεται και η αγαπημένη μου Δήμητρα Ιωάννου είναι πως οι χαρακτήρες μας ήταν τόσο ζωντανοί -σχεδόν πραγματικοί- και για αυτό ξεπήδησαν από τις σελίδες των βιβλίων και συναντήθηκαν. Και είπαν και άλλα πολλά μεταξύ τους που ακόμα δεν έχουν δει το φως. Και πού ξέρουμε σε ποιο βιβλίο και σε ποια ζωή θα τους ξαναδούμε; 

 

Έπειτα, η διακειμενικότητα αυτή εκτείνεται και ανάμεσα στα δικά σας βιβλία, και συγκεκριμένα στο πολυαγαπημένο “Πριγκιπότο” και στην “Ερωμένη των Φάρων”. Τελικά είναι δυνατόν να πάρει σάρκα και οστά ένας ήρωας ξανά; Πρόκειται για δική σας σύλληψη;

Όσον αφορά τα βιβλία μου ναι, είναι δίκη μου σύλληψη και πράγματι συμβαίνει ξεκάθαρα γιατί οι ήρωες στο μυαλό μου είναι πέρα πέρα για πέρα αληθινοί και αληθοφανείς και τριγυρνάνε και συναντιούνται και μπλέκονται ο ένας στην ζωή του άλλου, πάντα αρμονικά μα και πάντα με κομβικό τρόπο. Συναντήθηκαν πρώτη φορά όλοι οι ήρωες των βιβλίων μου στο περίφημο ξενοδοχείο «ΠριγκιπΌτο» και από εκεί και πέρα, αυτό το γαϊτανάκι που δημιουργήθηκε πέρασε και στην Ερωμένη των Φάρων. Που και αυτή με την σειρά της την βλέπουμε να περνάει από την κοσμική Αθήνα της «Νυχτερινής Αφροδίτης» της Δήμητρας Ιωάννου και ίσως και σε μελλοντικό βιβλίο. Τι να σας πω; Άπαξ και γεννιούνται δεν τιθασεύονται οι ήρωες μου, και εγώ μαγεύομαι να τους βλέπω να κινούνται στον χώρο και τον χρόνο. Είναι πιστεύω ένα από τα χαρακτηριστικά της γραφής μου και του τρόπου που αντιλαμβάνομαι τους πρωταγωνιστές μου και μου αρέσει πολύ!

Η φύση αποδίδεται στο έργο σας με γλαφυρό και ρεαλιστικό τρόπο. Η απεικόνιση της θάλασσας, ο έναστρος ουρανός και το μονοπάτι του φεγγαριού καθιστούν την αφήγηση ρέουσα και μαγευτική...Τι ρόλο παίζει το φυσικό περιβάλλον για την ηρωίδα; Για εσάς;

Οι περιγραφές είναι το άλφα και το ωμέγα για μένα στην μυθοπλασία. Και ενώ δεν είναι εκτενείς, πάντα μου αρέσει να τοποθετώ με κινηματογραφικό τρόπο τον ήρωα στην ιστορία. Στην ουσία είναι μια γλαφυρή φωτογραφική αποτύπωση των εικόνων που βλέπω και του συναισθήματος της στιγμής. Στο συγκεκριμένο βιβλίο, ο μικρόκοσμος αλλά και ο ορίζοντας της ηρωίδας μου είναι εξ ολοκλήρου «θαλασσινός», και πολύ διαφορετικός από ότι έχουμε συνηθίσει. Είναι το φυσικό τοπίο των φάρων, εικόνες πολύ πιο εκκεντρικές και πιο ταξιδιάρικες από ό,τι έχουμε συνηθίσει. Και δεν θα μπορούσε να αποδώσει αλλιώς η Νατάσα τον δικό της κόσμο. Η ορολογία της, οι παρομοιώσεις της, τα συναισθήματα, η σύνταξη των προτάσεών της, όλα μα όλα έχουν μια διαφορετική χροιά, αυτού του περιβάλλοντος στο οποίο μεγάλωσε.

Το προηγούμενο μυθιστόρημά σας “Το Πριγκιπότο” αγαπήθηκε πολύ και ανακηρύχθηκε μπεστ σέλερ. Νιώσατε ποτέ αγωνία για το γεγονός πως οι αναγνώστες είναι απαιτητικοί κριτές και μπορεί να μην αγκαλιάσουν εξίσου ένα νεότερο εγχείρημά σας;

Πάντα την νιώθω αυτήν την αγωνία και δεν νομίζω ότι θα αλλάξει αφού σε κάθε βιβλίο, να μιλήσω τουλάχιστον για μένα, καταθέτω την ψυχή μου και τις πνευματικές μου αναζητήσεις. Ειδικά για την Ερωμένη των Φάρων, γνωρίζοντας την ιδιαιτερότητα της ιστορίας, την διαφορετική δομή του βιβλίου, όπου όλα εναλλάσσονται γρήγορα και σε κάθε φάρο και κάθε κεφάλαιο υπάρχει μια ανατροπή, είχα ακόμα μεγαλύτερη αγωνία και συγκίνηση. Είναι ένα βιβλίο βαθιά αγαπημένο, μία ελεγεία στους φάρους και τα πλάσματα που ζουν σε αυτούς, ένα ροκ παραμύθι. Η τόσο θερμή και ενθουσιώδης ανταπόκριση των αναγνωστών δεν σας κρύβω πως με γεμίζει χαρά!

Προτού ολοκληρώσουμε τη συνέντευξη, θέλω να σας συγχαρώ για την γραφή σας που ταξιδεύει και μαγεύει... Και να σας ρωτήσω... Ετοιμάζετε κάτι καινούργιο για το μέλλον;

Σας ευχαριστώ! Μου δίνετε μεγάλη χαρά! Την επόμενη χρονιά θα κυκλοφορήσει μια τελείως διαφορετική ιστορία σε σχέση με ότι έχω ασχοληθεί ως τώρα, μια ιστορία ξεχασμένη στον χρόνο που διαδραματίζεται εξ ολοκλήρου στα Μάταλα στην Κρήτη, στην παραλία της αγάπης και στους χίπις, τα παιδιά των λουλουδιών!

 Αναζητήστε το μυθιστόρημα στη σελίδα των εκδόσεων Ψυχογιός:
 https://www.psichogios.gr/h-erwmenh-twn-farwn.html